Wie een misdrijf pleegt, kan zich verwachten aan een straf uit een breed straffenarsenaal zoals opgesomd in artikel 7 van het Strafwetboek.Sinds 2014 staat ook het elektronisch toezicht als autonome straf in dit lijstje opgesomd.
In de wet wordt het elektronisch toezicht als autonome straf omschreven wordt als een vrijheidsbeperkende straf waarbij de beklaagde gedurende een gegeven termijn, aanwezig moet zijn op een bepaald adres waarbij hij onder toezicht staat van elektronische middelen zoals bijvoorbeeld een enkelband. De duur van het elektronisch toezicht bedraagt minimum 1 maand enmaximum 1 jaar.
Met het elektronisch toezicht als autonome straf gaan enkele algemene voorwaarden gepaard:
1° Zo mag de veroordeelde geen nieuwe strafbare feiten plegen;
2° De veroordeelde moet eveneens een vast adres hebben en, bij wijziging ervan, moetde nieuwe verblijfplaats onmiddellijk worden meegedeeld aan het openbaar ministerie en de bevoegde dienst voor het elektronisch toezicht (= het VlaamsCentrum voor Elektronisch Toezicht VCET);
3° Men moet gevolg geven aan de oproepingen van de bevoegde dienst voor hetelektronisch toezicht en de concrete invulling bepaald door deze dienst naleven.
Daarnaast kan de rechter nog geïndividualiseerde bijzondere voorwaarden opleggen met betrekking tot het welzijn van het slachtoffer. Het gaat bijvoorbeeld om een contactverbod met het slachtoffer, een verbod om bepaalde plaatsen te betreden en/of met betrekking tot de vergoeding die aan het slachtoffer moet worden betaald.
De rechter bepaalt eveneens een vervangende gevangenisstraf die van toepassing wordt wanneer het elektronisch toezicht als autonome straf niet wordt uitgevoerd of wanneer de beklaagde de voorwaardenniet correct naleeft.
Het elektronisch toezicht als autonome straf kan worden toegestaan bij misdrijven waar het feit van die aard is dat het bestraft moet worden met een gevangenisstraf van ten hoogste 1 jaar. Enkele misdrijvenworden uitgesloten van het elektronische toezicht als autonome straf. Het gaat hierbij om misdrijven als bepaalde vormen van aanranding van de eerbaarheid,verkrachting, bederf van de jeugd en prostitutie en verschillende vormen vandoding.
Het voornaamste doel van het invoeren van het elektronisch toezicht als autonome straf bestond erin de structurele overbevolkingin de gevangenissen te verhelpen door de mogelijkheid te bieden om thuis of op een bepaald adres een vrijheidsbeperking te ondergaan.
Verder biedt het ook een voordeel voor de veroordeelde vanwege het feit dat hij zijn straf thuis kan uitzitten en op die manier het nauw contact met zijn familie kan behouden, mits er in het belangvan het slachtoffer, beperkingen zijn opgelegd.
Tenslotte biedt het elektronisch toezicht alsautonome straf ook de kans om te besparen wat betreft de strafuitvoering. Meer bepaald bedragen de kosten voor een elektronisch toezicht 38 euro per dag, wat een pak lager ligt dan de kosten die een opsluiting met zich meebrengen gezien de kostprijs daar wordt geraamd op een bedrag van 170 euro per dag.
Vooraleer de rechter uitspraak doet in de zaak kanhij/zij aan het justitiehuis vragen om te controleren in welke mate het elektronisch toezicht als autonome straf geschikt is voor de beklaagde. Hierna zal de justitieassistent contact opnemen met de beklaagde en nagaan in welke omstandigheden het elektronisch toezicht in de praktijk zal worden uitgeoefend.Het is hierbij ook mogelijk dat de justitieassist de mening hoort van meerderjarige personen met wie de beklaagde samenwoont. Vervolgens wordt een maatschappelijke enquête uitgevoerd of een beknopt voorlichtingsrapport opgemaakt dat aan de rechter zal worden overhandigd. De rechter zal dan oordelen over de opportuniteit van het elektronisch toezicht in concreto. De rechter kan ook rekening houden met de belangen van de slachtoffers.
Het elektronisch toezicht als autonome straf kan worden verzocht door zowel het openbaar ministerie, als de beklaagde als de rechter ambtshalve. De rechter trekt na of de beklaagde kennis heeft van de inhoud van deze straf. Bovendien gaat de rechter na of de beklaagde aanwezig (of vertegenwoordigd) is opdat hij zijn instemming kan geven, voordat de rechter het elektronisch toezicht uitspreekt.
Wanneer de rechter effectief een elektronischtoezicht als autonome straf heeft uitgesproken, moet deze straf in principe starten binnen 6 maanden na het in kracht van gewijsde gaan van de veroordeling. De griffier brengt de bevoegde dienst (VCET) op de hoogte van deuitgesproken straf. Het VCET neemt binnen de 7 werkdagen contact op met de veroordeelde om concreet de invulling van het elektronisch toezicht te bepalen. Ook zorgt de controle op de uitvoering van de straf. Verder oefent ook de politie toezicht uit op het elektronisch toezicht.
Als de veroordeelde zijn straf niet of slechtsgedeeltelijk uitvoert, heeft het openbaar ministerie de mogelijkheid om tebeslissen dat het overige gedeelte van de straf zal moeten worden uitgevoerd inde gevangenis in plaats van onder elektronisch toezicht. Hierbij wordt rekeninggehouden met het reeds uitgevoerde deel van de straf onder elektronischtoezicht, waarbij een dag van het elektronisch toezicht als autonome strafgelijk is aan een dag gevangenisstraf.
Wanneer een derde van de straf is uitgevoerd, kande veroordeelde een verzoek tot toekenning van schorsing van het elektronischtoezicht indienen bij het openbaar ministerie.
Indien het verzoek tot schorsing wordt aanvaard,zal de controle, die werd uitgeoefend door middel van de enkelband, wegvallen voor de resterende duur van de straf. Deze resterende duur zal worden omgezet in een proeftijd. De veroordeelde zal zich gedurende deze proeftijd echter welaan de opgelegde voorwaarden moeten blijven houden. Mits de veroordeelde dezevoorwaarden schendt, heeft het openbaar ministerie op zijn beurt demogelijkheid om de schorsing te herroepen. Het overige gedeelte van deproeftijd wordt bij herroeping van de schorsing opnieuw omgezet in een controledoor middel van elektronische middelen zoals de enkelband. Wanneer deveroordeelde gedurende deze periode zijn voorwaarden schendt, kan een vervangende gevangenisstraf worden uitgevoerd.
Deze mogelijkheid tot schorsing is enkel mogelijkvoor zover het elektronisch toezicht als autonome straf minstens 3 maandenbedraagt. Bijgevolg is een schorsing in de gevallen waarbij het elektronischtoezicht minder dan drie maanden bedraagt, niet mogelijk.
Een veroordeling tot een straf onder elektronischtoezicht moet worden vermeld in het strafregister wanneer deze in kracht vangewijsde is gegaan. Het is echter wel van belang te wijzen op het feit dat destraf onder elektronisch toezicht niet mag worden vermeld op uittreksels vanhet strafregister wanneer deze verstrekt worden aan particulieren. Dit om zo dekansen van de veroordeelde op re-integratie in de maatschappij niet onnodig tebeperken.
Heeft u vragen over uw straf? Wij bekijken graag samen met u de mogelijkheden om een elektronisch toezicht opgelegd te krijgen.
We zullen er alles aan doen om een effectieve gevangenisstraf te vermijden nu dit steeds zeer verstrekkende gevolgen met zich meebrengt in de praktijk.
Neem gerust contact met ons op!
.jpg)